Hậu sản theo quan niệm dân gian là khoảng thời gian 3 tháng sau sinh, nhưng theo y học hiện đại thì chỉ khoảng 6 tuần sau sinh. Khi mang thai đến khi sinh em bé có thể người phụ nữ có rất nhiều thay đổi và thời kỳ hậu sản chính là khoảng thời gian để các cơ quan đó trở lại bình thường. Đây là giai đoạn cực kỳ quan trọng và người mẹ cần được chăm sóc kỹ càng, cẩn thận, nếu không sẽ phải đối mặt với nguy cơ mắc phải một số loại bệnh lý gọi chung là bệnh hậu sản.
Hôm nay Trần Thảo Vi sẽ chia sẻ về vấn đề trên, các bệnh hậu sản thường gặp. Mời các bạn cùng theo dõi!
1. Băng huyết
Băng huyết thường xảy ra trong vòng 24h đầu tiên sau sinh và đây được coi là một trong những bệnh hậu sản nguy hiểm nhất, nếu không ứng phó kịp thời có thể dẫn đến tử vong cho sản phụ.
Những triệu chứng, biểu hiện chung của bệnh:
- Ra máu nhiều và liên tục
- Mạch đập nhanh
- Da nhợt nhạt, xanh tái
- Vã mồ hôi, lạnh chân tay
- Huyết áp hạ đột ngột
- Một vài dấu hiệu khác tùy vào từng nguyên nhân gây băng huyết.
- Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến băng huyết. Sau đây là những nguyên nhân điển hình:
- Đờ tử cung (phổ biến nhất): Cơ tử cung yếu sau nhiều lần sinh nở, cơ tử cung quá căng do thai to hay đa thai, đa ối,…
- Cấu trúc tử cung bất thường: tử cung dị dạng, từng bị u xơ tử cung, có tiền sử phẫu thuật liên quan tới tử cung,…
- Sót nhau ở trong buồng tử cung: do cuống rốn ngắn, nhau quá lớn trong đa thai, phù nhau thai,…
- Cơ tử cung kiệt sức: chuyển dạ nhanh, chuyển dạ quá dài và nhiễm khuẩn ối.
- Sản phụ suy nhược cơ thể, suy dinh dưỡng, huyết áp cao hoặc thiếu máu.
- Sang chấn đường sinh dục: Đẻ quá nhanh, vỡ tử cung, cắt tầng sinh môn quá rộng, sâu hay sinh ở tư thế đứng, đỡ đẻ không đúng cách,…
- Nhau bám bất thường: nhau bám ở góc tử cung, nhau cài răng lược,…
2. Nhiễm khuẩn hậu sản
Nhiễm khuẩn hậu sản cũng là một trong những biến chứng sau sinh dễ gặp nhất. Nhiễm khuẩn xuất phát từ bộ phận sinh dục như tử cung hay âm đạo. Nhiễm khuẩn hậu sản có một vài dạng đặc biệt nguy hiểm có thể dẫn tới việc phải cắt bỏ tử cung như là nhiễm khuẩn tầng sinh môn, nhiễm khuẩn huyết, viêm niêm mạc tử cung,…
Các triệu chứng thường gặp:
- Sốt cao trên 38 độ
- Âm đạo sưng tấy, mưng mủ
- Dịch tiết ra có mùi hôi khó chịu
- Mệt mỏi, chán ăn
- Đôi khi kèm theo cả tình trạng choáng váng, hạ huyết áp.
Nguyên nhân chủ yếu của nhiễm khuẩn hậu sản là do vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể từ đường âm đạo hoặc thông qua các tổn thương âm đạo sau sinh, sau đó gây ra viêm nhiễm. Vi khuẩn có thể trú ngụ tại cơ thể sản phụ, hay các dụng cụ đỡ đẻ thiếu vệ sinh không an toàn hoặc từ những người xung quanh,…
3. Sản dịch
Sản dịch là hiện tượng sinh lý bình thường đối với phụ nữ sau sinh, là máu và dịch chảy ra từ trong tử cung, bao gồm máu loãng, máu cục, các biểu mô ở trong cổ tử cung và âm đạo, các sản bào,… sẽ thoát ra ngoài.
Sản dịch sau sinh có thể có từ 2-4 tuần tùy thuộc vào cơ địa từng đối tượng và trong vòng 2 tháng, tình trạng này sẽ biến mất. Sản dịch có mùi tanh nồng nhưng không có mùi hôi. Đặc điểm sản dịch theo thời gian:
- Khoảng 3 ngày đầu sau sinh: sản dịch gồm máu loãng đỏ sẫm vì toàn máu cục nhỏ có màu sẫm.
- Từ 4-8 ngày sau sinh: sản dịch gồm máu nhưng loãng hơn, trong máu có lẫn ít chất nhầy nên màu máu sẽ nhạt hơn.
- Từ 9 ngày sau sinh: sản dịch không có màu, chủ yếu là dịch trong hoặc màu trắng chứa lượng lớn bạch cầu và mô màng vỏ bị hoại tử.
Nếu quá trình đẩy sản dịch kết thúc quá sớm kèm theo hiện tượng đau tức vùng bụng dưới thì có thể sản phụ đang bị ứ sản dịch.
Nếu đã qua 45 ngày mà sản dịch vẫn chưa có dấu hiệu hết thì có khả năng cao sản phụ bị bế sản dịch. Kèm theo một vài dấu hiệu bất thường của sản dịch như sau:
- Dịch âm đạo có mùi hôi, mùi khó chịu
- Chảy máu nhiều hơn, sản dịch có màu đỏ tươi như tuần đầu tiên sau sinh
- Xuất hiện nhiều cục máu
- Khi ấn vào đáy tử cung, sản dịch ra có màu đen kèm theo mùi hôi khó chịu
- Khi ấn vào bụng thấy bụng cứng và có cục ở trong
- Nhịp tim không đều
- Bị sốt nhẹ hoặc ớn lạnh, cảm thấy chóng mặt, người mệt mỏi
4. Sản giật
Sản giật sau sinh rất nguy hiểm đến tính mạng bà mẹ và là nguyên nhân thứ ba gây ra tử vong nhiều nhất trên thế giới.
Các triệu chứng của sản giật sau sinh:
- Bị phù.
- Đau đầu
- Ù tai, mờ mắt
- Buồn nôn, nôn
- Co giật, nặng hơn sẽ rơi vào tình trạng lờ đờ rồi hôn mê
Nếu nhận thấy một trong các triệu chứng trên cần đưa bà mẹ đến ngay cơ sở y tế để được chuẩn đoán, điều trị kịp thời.
Trên đây là các bệnh hậu sản thường gặp, nhưng Trần Thảo Vi hi vọng các mẹ trong thời kỳ hậu sản sẽ không mắc phải bệnh nào trong các bệnh ở trên và thật khỏe mạnh, thuận lợi vượt qua giai đoạn này. Trần Thảo Vi sẽ tiếp tục chia sẻ đến các bạn những thông tin hữu ích và cần thiết nhất.
Xem thêm:
Chăm sóc sau khi sinh thời kỳ hậu sản
Chăm sóc hậu sản sau sinh và nguy cơ nhiễm khuẩn hậu sản
Trả lời